NHỮNG NHÂN VẬT ĐÁNH DẤU 2016

Những nhân vật đánh dấu năm

2016 trên thế giới và ở Pháp

Thanh Phương

RFI, Thứ Bảy, ngày 31 tháng 12 năm 2016

  

Ông Donald Trump tại bang Florida ngày 28/12/2016.Reuters

• Pháp-Đức : Giải Nhân Quyền 2016 cho nhóm Mũ Trắng

• Tải nạp chương trình này

Donald Trump được hai cơ quan truyền thông lớn của quốc tế bình chọn là nhân vật của năm 2016, còn đối với dân Pháp nam diễn viên Omar Sy vẫn là nhân vật được mến mộ nhất trong năm nay.

Từ năm 1927 đến nay, tạp chí Time của Mỹ vẫn tặng thưởng danh hiệu nhân vật của năm cho những người nào đã có ảnh hưởng lớn nhất trong năm đó, ảnh hưởng xấu lẫn ảnh hưởng tốt. Ngày 07/12 vừa qua, Time đã chọn tổng thống tân cử của Mỹ Donald Trump là nhân vật nổi bật nhất năm 2016, trong khi đối thủ Dân chủ Hillary Clinton đứng hạng hai.

Lý do bầu cho Trump

Tổng biên tập tạp chí Time, Nancy Gibbs giải thích sở dĩ tờ báo của bà chọn Trump làm nhân vật của năm 2016 là vì ông « đã nhắc cho nước Mỹ thấy rằng sự mị dân được nuôi dưỡng bằng nỗi thất vọng và sự thật chỉ đáng tin đối với người nói ra sự thật đó", vì ông « đã gieo tin tưởng vào một thành phần cử tri thầm lặng bằng cách khai thác những nỗi tức giận và nỗi sợ hãi của thành phần cử tri này », và cũng vì ông « đã phác họa ra văn hóa chính trị của ngày mai bằng cách phá hủy văn hóa chính trị của ngày hôm qua. »

Ban biên tập của Time cũng giải thích rằng : «  Trong suốt thời gian ông Trump tranh cử, những người định hướng dư luận và những nhà trí thức đã xem thường ông, coi ông như là một con thú làm xiếc hay một kẻ diễn trò, bề ngoài thì màu mè nhưng bên trong thì trống rỗng. Nhưng điều mà những người chỉ trích Trump đã không hiểu, đó là chính thái độ xem thường của họ đã khiến ông trở nên mạnh hơn. Ông Trump đã khai thác thái độ xem thường này để xuất hiện liên tục trên trang nhất các báo bình dân và thu phục cảm tình của tầng lớp thấp cổ bé miệng. »

Trong những năm trước, những người được tạp chí Time chọn là nhân vật trong năm thường là các chính khách và các lãnh đạo đang cầm quyền hoặc vừa được bầu. Năm ngoái, tạp chí của Mỹ đã vinh danh nữ thủ tướng Đức Angela Merkel vì bà đã có khả năng đương đầu với nhiều thách thức gay go đối với châu Âu trong suốt năm, nhất là với cuộc khủng hoảng di dân. Tổng thống Mỹ Barack Obama đã hai lần được chọn là nhân vật của năm vào 2008 và 2012. Tổng thống Nga Vladimir Putin thì được Time bầu chọn vào năm 2007. Nhưng tạp chí của Mỹ cũng đã từng chọn những nhà độc tài làm nhân vật trong năm như Hitler và Stalin.

Nhưng như tổng biên tập tạp chí Time Nancy Gibbs nhấn mạnh : Ông Trump có ảnh hưởng tốt hay ảnh hưởng xấu ? Chính nước Mỹ đang bị bất đồng sâu sắc về câu trả lời.

Về phần mình, tổng thống tân cử Hoa Kỳ thì lấy làm hân hạnh về việc Time chọn là nhân vật của năm 2016, xem  đây là một « vinh dự lớn, nói lên rất nhiều điều ».

Trump xuất hiện nhiều  nhất trên Google

Cũng như mọi năm, tạp chí Time đã thực hiện một bản đồ thế giới những từ được gõ nhiều nhất trên công cụ tìm kiếm Google trong năm 2016. Không có gì đáng ngạc nhiên, tên Donald Trump chiếm đầu bảng ở phần lớn các nước được phân tích sau khi ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Thế nhưng, tại Pháp tên của ông lại không phải là từ được gõ nhiều nhất.

Tại Pháp, tên của Céline Dion lại xuất hiện nhiều nhất trên công tụ tìm kiếm Google, có lẽ vì trong năm nay nữ danh ca Canada gặp nhiều chuyện đau buồn, chỉ hai ngày sau khi người chồng yêu dấu René Angélil qua đời vào tháng 01/2016, đến lượt người anh trai Daniel Dion ra đi vĩnh viễn. Tên Céline Dion được tìm kiếm nhiều trên Google cũng là vì mùa hè năm nay cô đã có nhiều buổi trình diễn ở Pháp, đáp ứng sự mong đợi của vô số fan của nữ danh ca Canada.

Ở Maroc, tên được gõ nhiều nhất trên Google lại là …. nam tài tử Mỹ Leonardo DiCaprio, vì bộ phim của tài liệu của anh «  Before the Flood » ( Trước trận lụt ) đã được trình chiếu tại hội nghị về khí hậu COP22 tại Marrakech vào tháng 11. Ở Việt Nam thì tên Minh Béo xuất hiệu nhiều nhất trên Google, do vụ nam diễn viên này bị kết án 18 tù tại Hoa Kỳ vì tội tấn công tình dục một bé trai ở bang California. Tại Philippines dĩ nhiên là tên của tổng thống Duterte được gõ nhiều nhất, nhưng tại Thái Lan cư dân mạng lại đổ xô đi tìm thông tin về Song Joong-Ki, diễn viên chính trong bộ phim truyền nhiều tập « Hậu duệ của Mặt trời » gây sốt toàn châu Á.

AFP cũng chọn Trump

Không hẹn mà gặp, các phóng viên của hãng tin Pháp AFP vào tuần trước cũng đã bầu chọn ông Donald Trump là nhân vật nổi bật nhất của năm 2016, hơn cả tổng thống Nga Vladimir Putin ( hạng 2 ) và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

Cũng như năm ngoái, các nhà báo của AFP trên khắp thế giới, bất kể mang quốc tịch gì, làm việc bằng ngôn ngữ và chuyên viết về lĩnh vực gì đã  bầu chọn dựa trên một danh sách các nhân vật được báo chí nói đến nhiều nhất trong năm. Cuối cùng đa số đã xếp Donald Trump hạng đầu, hơn cả hai nhân vật mà trong năm nay đã đối đầu với phương Tây là Putin và Erdogan.

Trong số nhân vật nổi bật nhất mà gần 300 phóng viên của AFP chọn, ngoài ba ông nói trên, theo thứ tự là cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, lãnh tụ Đảng Độc lập Anh Quốc UKIP Nigel Farage, tổng thống Syria Bachar al-Assad, tổng thống Mỹ Barack Obama, giáo hoàng Phanxicô, nam danh ca Bob Dylan và phu nhân tổng thống Mỹ Michelle Obama.

Pháp: Omar Sy vẫn được mến mộ nhất

Về phần báo chí Pháp, tờ Le Journal du Dimanche cũng vừa công bố danh sách 50 nhân vật được dân Pháp mến mộ nhất trong năm 2016, theo kết quả thăm dò ý kiến do tờ báo này vẫn thực hiện một năm hai lần cùng với viện thăm dò Ifop từ năm 1988 đến nay.

Đứng đầu danh sách mùa Đông năm nay vẫn là nam diễn viên Omar Sy. Cho dù đã định cư ở Los Angeles từ mùa hè 2016, Omar Sy vẫn được dân Pháp mến mộ ngày càng nhiều. Nam diễn viên người da đen này đã vượt lên chiếm thứ hạng đầu trong bảng xếp hạng tháng 7 năm nay, thay thế nhiều nhân vật tên tuổi khác như tiền vệ nổi tiếng Zinédine Zidane hay nam ca nhạc sĩ Jean-Jacques Goldman, tác giả những ca khúc rất quen thuộc với chúng ta nhưComme toi.

Về phần Jean-Jacques Goldman, mà trong thời gian dài vẫn là nhân vật được dân Pháp mến mộ nhất, thì đã từ hạng 2 tụt xuống hạng 3, nhường chỗ cho cựu bộ trưởng Y tế Simone Veil, người đã soạn ra đạo luật mang tên bà, ban hành năm 1975, cho phép phụ nữ Pháp phá thai. Kể từ khi danh sách của tờ le Journal du Dimanche ra đời năm 1988, bà Simone Veil vẫn liên tục nằm trong Top 50, nhưng chưa bao giờ lên đến vị trí cao như thế.

Chiếm những thứ hạng đầu tiên của Top 50 mùa đông năm nay vẫn là các tên tuổi trong làng nghệ thuật và thể thao ( như nam võ sĩ nhu đạo Teddy Rider lần này lên đến hạng 4 ), trong khi đó các chính khách chỉ có vài người nằm trong danh sách này, ở những thứ hạng thấp, như chủ tịch đảng cực hữu Mặt trận Quốc gia Marine Le Pen ( hạng 37, lần đầu tiên lọt vào Top 50 ), ứng cử viên tổng thống của cánh hữu François Fillon ( 42 ) hay cựu bộ trưởng Kinh tế và cũng là ứng cử viên tổng thống Emmuel Macron ( 46 ).

Hollande được báo chí nhắc đến nhiều nhất

Còn tổng thống mãn nhiệm François Hollande và cựu thủ tướng Manuel Valls, tuy không nằm trong Top 50 của Le Journal du Dimanche, nhưng lại là những nhân vật được báo chí Pháp nói đến nhiều nhất trong năm 2016, theo bản xếp hạng của trang mạng Pressedd, chuyên theo dõi các bài báo và các bài viết trên mạng. Trong năm thứ ba liên tiếp, ông Hollande chiếm đầu bảng, thứ hai là cựu thủ tướng và nay là ứng cử viên bầu cử sơ bộ đảng Xã hội Manuel Valls. Cựu tổng thống cánh hữu Nicolas Sarkozy thì chiếm vị trí thứ ba.

Riêng về bản xếp hạng các nhân vật thể thao, cũng theo Le Journal du Dimanche, không có gì đáng ngạc nhiên : huấn luyện viên đội tuyển Pháp Didier Deschamps đứng đầu danh sách các nhân vật được báo chí nói đến nhiều nhất trong năm 2016, năm diễn ra vòng chung kết giải vô địch châu Âu Euro trên đất Pháp.

Nhiều ngôi sao ca nhạc ra đi

Trong năm 2016, tên tuổi của nhiều ngôi sao ca nhạc cũng đã được nhắc đến nhiều, nhưng là vì họ đã qua đời quá đột ngột, đầu năm là nam danh ca Anh David Bowie, tiếp đến là ca nhạc sĩ người Mỹ Prince vào tháng 4, ca nhạc sĩ người Canada Leonard Cohen mới tháng 11 vừa rồi và gần đây nhất là nam danh ca người Mỹ George Michael, ra đi vĩnh viễn đúng vào ngày 25/12. Ấy là chưa kể nam danh ca Pháp Michel Delpech, từ giả cõi đời vào đầu năm. Đó là những ngôi sao ca nhạc đã đánh dấu cả một thế hệ và có thể nói là khó ai có thể thay thế được.