PHÁT BIỂU TẠI LỄ KHÁNH THÀNH
GIA TIÊN TỪ ĐƯỜNG 家先祠堂
Kính thưa quí vị khách quý, thưa bà con trong
họ ngoài làng. Hôm nay chủ nhật 18/11/2018, nhằm ngày Giáp Dần 12/10 Mậu Tuất, gia đình chúng tôi chính thức làm lễ tổ chức
khánh thành ngôi gia tiên từ đường.
Để có được không gian tâm linh, nơi tôn
nghiêm dành riêng thờ phụng tổ tiên, đền ơn các bậc tiền nhân công lao dưỡng
dục, sinh thành với ước nguyện"Uống nước nhớ nguồn", vẹn toàn đạo lý
làm người. Nơi quy tụ con cháu gần xa luôn hướng về tổ nghiệp 近悅遠來"Cận duyệt viễn lai", nghĩa là đi nhớ ở thương. Một nét son,
dấu tích lịch sử đời đời không phai. Là ấp ủ mong muốn, đợi chờ, nuôi khát vọng
cháy bỏng cả đời. Trong cuộc sống ai cũng từng một đôi lần làm nhà ở, thậm chí
có người làm tới vài lần. Nhưng làm nhà thờ tổ tiên gọi là"Gia tiên từ
đường" thì nhiều đời chưa chắc
đã làm được một lần. Thành công của gia đình chúng tôi hôm nay, trải lắm gian
nan, vất vả thăng trầm, chắt chiu dè sẻn trong tiêu dùng, ra sức lao động không
mệt mỏi. Mục tiêu theo đuổi của chúng tôi là: Thành công lớn bao giờ cũng bắt
đầu từ những việc nhỏ. Quá trình tích lũy, trong đấy phải kể đến các bước tích
lũy đất đai, thời gian, kinh nghiệm, vốn sống và cao hơn nữa là tích lũy tài
chính. Có thực mới vực được đạo.
Khi mọi điều kiện đã đạt được gần như mong
muốn mới tiến hành xây dựng hoàn tất công trình. Trước hết làm món quà dâng hiến lên tổ nghiệp, kính cáo trời đất thánh thần. Kính rước vong linh tiên tổ
về ngự lãm. Phù hộ độ trì lành đến dữ đi chở che cho gia quyến, con cháu dòng
tộc, luôn an khang thịnh vượng.
Kính thưa quí vị: Xây dựng gia tiền
từ đường, nói rộng ra là nhà thờ họ, một nét đẹp tinh hoa, văn hóa tâm linh vật thể và
phi vật thể. Tổ tiên người Việt xa xưa, ông cha ta đã từng làm, không những nơi thờ phụng tôn vinh những người có công với dân nước, những người tiêu biểu
trong giòng tộc, đỗ đạt cao, nhân cách, đức hạnh lớn nêu gương sáng cho các thế hệ mai sau noi theo. Nhà thờ còn
như giáo cụ trục quan, hình ảnh cụ thể nơi giáo dục truyền thống tốt đẹp của
gia đình dòng tộc, hội tụ anh em, con cháu họ hàng mỗi khi cơn giỗ ngày tết,
công to việc lớn chia sẻ ngọt bùi, dậy dỗ, chỉ bảo nhau điều hay lẽ phải, luôn
hướng thiện, tích hiền diệt ác, bỏ dở học hay đùm bọc rất mực thương yêu. Để
mỗi thành viên dòng tộc có cuộc sống an
lành, xứng đáng với chính mình, hòa nhập cuộc sống cộng đồng, xã hội. Tiếp thu,
sàng lọc tinh hoa, tích lũy kiến thức, đắp bồi nhân cách , giữ gìn phẩm hạnh bổ sung kinh
nghiệm làm phong phú thêm vốn sống cho mỗi người, góp phần làm cho quê hương
đất nước ngày càng phồn vinh, tươi đẹp.
Kính thưa quí vị, thưa bà con anh
em, trong không khi trang trọng phấn khởi tươi vui đầm ấm tại buổi lễ khánh
thành gia tiên từ đường này, chúng tôi rất lấy làm sung xướng, cảm động, hân
hạnh và vinh dự, được đón tiếp quí vị quan khách, bạn hữu thân tình gần xa, anh
em con cháu họ hàng thân thương, xóm phố gần gặn quí mến. Quí vị đã ưu ái, bớt
chút thời giờ vàng ngọc không quản đường sá xa xôi, vất vả tới dự lễ khánh
thành chung vui, chia sẻ niềm hạnh phúc lớn có một không hai cùng gia đình
chúng tôi. Chúng tôi rất đỗi tự hào có thêm nguồn lực mới, tăng tuối thọ, khỏe mạnh muốn sống thêm
những năm cuối giúp ích con cháu, cho đời thăng hoa. Quí vị đã dành trọn món quà tinh
thần, tình cảm thân thương đặc biệt cho gia đình chúng tôi không vật chất nào
thay thế.
Thay mặt gia đình, tôi xin thành
thật cảm tạ biết ơn, kính chúc sức khỏe tất cả mọi người.
LÒNG THÀNH
Nhãn na chuối mít cảnh tiên già
Sản vật trong vườn chẳng mấy xa
Giỗ tết tiến dâng thờ tổ nghiệp
Tuần rằm kính cẩn cúng ông bà
Lòng thành lễ bạc thần minh giám
Rượu nhạt hương thơm thánh vị tha
Con cháu vui hòa cây trĩu quả
Từ đường linh ứng vọng danh gia.
Nguyễn Đào Trường
Nguyễn Trung - Nguyễn Đào Trường
Nguyễn Trung, đọc lời chào mừng
Lời chúc mừng tại
buổi lễ khánh thành
Gia tiên từ đường
Nguyễn Đào Trường
Hải Dương, ngày 18 tháng 11-2018
tức ngày Giáp Dần, tháng Quý Hợi, năm Mậu Tuất
Kính thưa các cụ
Kính thưa các ông các bà
Kính thưa các quý khách
Kính thưa các con cháu họ tộc Nguyễn Đào Trường
Kính thưa gia chủ Gia Tiên Từ Đường Nguyễn Đào
Trường
Trước hết, xin cho phép
tôi gởi lời kính chào tất cả các quý vị tới dự lễ khánh thành Gia Tiên Từ Đường
Nguyễn Đào Trường hôm nay, xin kính chúc các quý vị mạnh khỏe và những điều tốt
đẹp nhất.
Xin cho phép tôi nhiệt liệt
chúc mừng gia chủ Nguyễn Đào Trường đã hoàn thành một trong những sự việc trọng
đại nhất của đời mình là xây dựng nên từ đường cho họ tộc mình, làm chỗ dựa nguồn
gốc đạo lý và tinh thần cho trong họ và con cháu mình – nền tảng không thể thiếu
cho duy trì truyền thống phải gìn giữ của họ tộc và gia đình.
Từ đáy lòng mình, tôi
chân thành cảm ơn gia chủ Nguyễn Đào Trường đã cho tôi đặc ân được tham gia sự
kiện trọng đại này của gia đình và họ tộc, xin kính chúc gia chủ Nguyễn Đào Trường,
gia đình và họ tộc an khang, vạn sự như ý trong đời sống, trong mọi việc phấn đấu
cho hạnh phúc, cho sự thành đạt của mỗi cá nhân, và mỗi gia đình trong họ tộc,
cũng như trong nghĩa vụ góp phần làm cho quê hương bản quán mình ngày càng giàu
đẹp, để cùng với toàn dân làm vẻ vang tổ quốc yêu quý của chúng ta.
Kính thưa các quí vị,
kính thưa gia chủ Nguyễn Đào Trường,
Uống nước nhớ nguồn, điều
thiêng liêng này mỗi chúng ta đều được dạy dỗ từ tấm bé, đó là mầm mống đầu
tiên làm nên và nuôi dưỡng con người, lòng tự trọng, và niềm tự hào là người
dân Việt Nam của mỗi chúng ta, làm nên ý chí, bản lĩnh và nghị lực để mỗi chúng
ta sống, phấn đấu, đứng vững trong cuộc đời này.
Trong cuộc sống của thời
đại kỹ thuật số hôm nay, uống nước nhớ nguồn hơn bao giờ hết
càng trở nên một trong những giá trị nền móng không thể thiếu trong gìn giữ và
phát huy nhân phẩm của mỗi chúng ta trong cuộc sống hôm nay; thiếu nó – mỗi
chúng ta sẽ chỉ còn là những con số không có tâm hồn – nghĩa là những rô-bốt
sinh học, tùy nghi cho quyền lực của mọi cái xấu, cái tiêu cực điều khiển, sai
khiến.
Thiếu giá trị nền móng này, chính bản thân mỗi
chúng ta sẽ bị tha hóa, dễ tiêm nhiễm mọi điều mà hễ là người, hễ là muốn làm
người đều phải tránh – và tới một lúc nào đó có thể ta sẽ không còn là chính ta
nữa!
Một quốc gia thiếu vắng hay không hội đủ những
giá trị nền móng này trong mỗi người dân của nó, quốc gia ấy sẽ không thể giàu
đẹp hùng cường, sẽ tự phát sinh những tha hóa – tiêu cực, dần dà sẽ rất khó hay
không thể trở thành quê hương đáng sống cho mọi công dân của nó. Một quốc gia hẫng
hụt những giá trị của sức sống như thế, thậm chí sẽ chất chứa những yếu tố làm
nó ngày càng suy kiệt.
Từ uống
nước nhớ nguồn như vậy có thể
suy ra, một quốc gia thiếu sức sống hay không hội đủ những giá trị nền tảng phải
có như thế, sớm muộn thường rơi vào nghèo nàn, lạc hậu và tụt hậu. Một quốc gia
như thế sẽ dễ bị bên ngoài chi phối, can thiệp… Rồi không loại trừ một ngày nào
đó, sự suy kiệt, nghèo nàn, lạc hậu và tụt hậu này trở thành sự mời gọi ngoại
bang vào nô dịch hay chiếm hữu. Đây chính là bài học mất nước của nhân dân ta
vào tay thực dân Pháp cách đây gần hai thế kỉ, giữa lúc đất nước ta đã trở nên
hoàn chỉnh và hoàn thiện nhất về mặt địa lý, lãnh thổ và chủ quyền quốc gia,
hoàn chỉnh nhất cả về mặt thể chế hành chính quốc gia kể từ thời Gia Long, để
hình hài nên nước Việt Nam yêu quý như hôm nay trên trường quốc tế! Sự hoàn chỉnh
và hoàn thiện này được luật pháp quốc tế hôm nay công nhận. Bài học mất nước
này còn nguyên giá trị thời sự, bởi vì mối nguy lớn nhất của nước ta vẫn là
chưa thoát ra khỏi nhóm các quốc gia lạc hậu và tụt hậu trong thế giới khắc nghiệt
hôm nay.
Uống nước nhớ nguồn như vậy không chỉ vỏn vẹn nội dung là lòng biết
ơn. Quan trọng hơn thế nhiều lần, uống nước nhớ nguồn trước hết có
nghĩa mỗi chúng ta chẳng những phải hiểu công sức của tổ tiên, mà còn phải khắc
cốt ghi xương những bài học thành / bại trong suốt quá trình dựng nước và giữ
nước mà tổ tiên và các thế hệ tiền bối của chúng ta đã trải qua cho đến hôm
nay.
4 cuộc kháng chiến cứu nước để có độc lập thống
nhất quốc gia như hôm nay là công lao vô cùng to lớn của những hy sinh khôn kể
siết của nhân dân cả nước ta qua bao nhiêu thế hệ. Cả 4 cuộc kháng chiến cứu nước
vĩ đại này nhân dân và tổ quốc chúng ta đều lâm vào hoàn cảnh châu chấu đá voi.
Song trong cả 4 cuộc kháng chiến vĩ đại này nhân dân ta đều giành thắng lợi vẻ
vang, nhờ vào phát huy được sức mạnh dân tộc, và nhờ vào tranh thủ được sự ủng
hộ, sự hậu thuẫn chưa từng có của toàn nhân loại tiến bộ. Qua bước đường muôn
vàn hy sinh gian khổ này, hôm nay chúng ta có thể và hoàn toàn có quyền
nói: Uống nước nhớ nguồn trước
hết là nhớ đời những bài học quan trọng này cho sư nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ
quốc hôm nay và mai sau. Đó là: Có chính nghĩa, có hòa hợp dân tộc và có dân chủ,
tổ quốc yêu quý của chúng ta sẽ có tất cả: Nước giàu, dân mạnh, dân chủ, công bằng,
văn minh!
Tòan bộ những bài học quý giá nói trên Nguyễn
Trãi đã đúc kết giúp chúng ta thành phương châm sống, phương thức hành động
mang tính tiêu biểu cho minh triết Việt: Về đối ngoại là “Lấy đại nghĩa thắng hung tàn, lấy
chí nhân thay cường bạo”; về đối nội là “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân,
quân điếu phạt trước lo trừ bạo!” (Nguyễn Trãi – “Bình Ngô đại cáo”).
Thưa
các quý vị,
Bài học uống nước nhớ nguồn tổ tiên để lại
cho chúng ta trong tu dưỡng cá nhân mỗi con người chúng ta phong phú không kém
những bài học trong dựng nước và giữ nước, thật không biết làm sao nói ra cho
thấu được!
Lớn lên, mỗi chúng ta ai mà không biết lời cha
mẹ dạy: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây! Song cha mẹ chúng ta cũng dạy: Sống
không những phải biết “ăn cây nào rào cây ấy”, mà quan trọng
hơn thế còn là phải biết làm cho cả vườn cây sinh sôi nảy nở, ngày
càng đâm hoa kết trái… Đấy chính là nội dung dạy chúng ta sống là phải
hiểu cho thấu đáo lẽ nhân / quả, nhân nào sẽ quả ấy.., là phải sống theo cách “cha mẹ
hiền lành để phúc cho con”. Sống là phải biết cùng nhau “một
cây làm chẳng nên non… …”, phải biết vì nhau “lá lành đùm lá rách”, “một
miếng khi đói bằng một gói khi no!”…
… Còn triết lý nào đúng hơn để thành đạt được một việc tốt, một thành quả
lớn dù khó đến mấy: “Có
công mài sắt có ngày nên kim!”. Còn lời khuyên nhủ hay lời động viên
nào của tổ tiên đúng đắn hơn dành cho chúng ta trong mọi gian khổ trên đời này:
“…Hãy
giữ cho chân cứng đá mềm, hết bĩ cực sẽ đến ngày thái lai…”!?
Làm sao có thể kể ra cho hết được!?.. Làm sao
gìn giữ và ngày càng phát huy những đạo lý, những giá trị làm nên đất hước
chúng ta, gìn giữ chúng ta, thúc giục chúng ta vươn lên những mục tiêu cao đẹp
hơn nữa cho chính mình, cho tổ quốc muôn vàn yêu quý của chúng mình!..
Kính
thưa các quý vị,
Tôi cảm thấy ấm lòng, chẳng những vì có vinh dự
được dự trọng lễ này của gia đình gia chủ Nguyễn Trường Đào, mà chính vì có mặt
trong sự kiện trọng đại này của gia đình gia chủ, tôi được củng cố thêm lòng
tin và niềm tự hào về những giá trị truyền thống tốt đẹp của đất nước mình, của
nhân dân mình.
Được dự trọng lễ này, chính tôi được tiếp thêm
ý chí mới, nghị lực mới. Đây chính là lời cảm ơn đích thực nhất, chân tình nhất,
có ý nghĩa nhất trong tôi, và tôi thật hạnh
phúc được nói ra với toàn thể các quý vị cảm súc chân thành này của mình.
Xin cảm ơn sự chú ý của toàn thể các quý vị./.
Nguyễn Trung - Nguyễn Đào Trường - Đinh Văn Hải - Nguyễn Văn Bách
Đội tế quan tế tổ
Chi họ Nguyễn thôn An Trì, xã Thanh Lương, Vĩnh Bảo Hải Phòng dâng hương từ đường
Nguyễn Đào Trường, đọc diễn từ
Nguyễn Đức Trinh, thay mặt trưởng tộc thôn Nhân Kiệt phát biểu cảm tưởng