DIỆU ĐIỀN, CAO NGỌC ANH, NGUYỄN ĐÀO TRƯỜNG

 DIỆU ĐIỀN, CAO NGỌC ANH

D

              Diệu Điển là pháp hiệu của một người con gái Nguyễn công Trứ, một trang quốc sắc không hiểu vì sao mà giữa lúc tuổi xuân lại đến nương náu cửa Không: nhạt màu son phấn say màu đạo, mở cánh từ bi khép cánh tình.

Bà vốn có văn tài, nên tao nhân mặc khách thường hay gửi thi văn trêu cợt. Muốn chấm dứt tình trạng này, bà làm một bài thơ toàn vần khó, để sách họa. Quả nhiên không ai hoạ được trôi chảy. Sau đó, bà lại làm một bài thơ nữa để chế diễu văn tài của các vị “ tao ông ” lúc ấy.

Bấy lâu hì hục một vần thơ.

Ván đã trơn lì, chiếu đã xơ….

Lắc vế, ngâm nga câu chẳng vẹn.

Rờ cằm, nhổ sạch bút còn trơ.

Mực bôi thảo bản đen trăm vạch.

Phấn rắc hoa tiên trắng một tờ.

Nhắn nhủ tao ông ai đó tá.

Đây là cửa Sấm, biết hay chưa?

            Bà Cao ngọc Anh, cũng là bậc tài nữ gặp cảnh huống tương tự bà Diệu Điển.

Bà Cao ngọc Anh là con Cao xuân Dục, sớm gá nghĩa cùng Án sát Nguyễn duy Nhiếp, con Nguyễn trọng Hiệp. Cha đẻ và cha chồng đều là đại thần nức tiếng về văn học và phẩm cách.

Nguyễn duy Nhiếp thất lộc sớm, bà ở goá trong tuổi nửa chừng xuân, mà nhan sắc lại tuyệt vời. Vì vậy, nhiều bậc thi nhân trong giới quan trường không khỏi có ý muốn lân la, lấy thơ làm mối lái.

Bà tuyệt nhiên không trả lời ai cả.

Một hôm, nhân nhà có giỗ, bà cho triệu các vị ấy lại uống rượu. Rồi bà mời lên cầu Hàm Rồng chơi.

Đến nơi, bà nói:

- Đứng trước danh sơn thắng cảnh này, dám xin các vị thi nhân mỗi vị cho một bài làm kỷ niệm.

Một ông đáp:

- Vâng chúng tôi đâu dám chối từ, vậy xin bà cho bài xướng trước, chúng tôi xin hoạ lại sau.

Bà nghe vậy đọc rằng:

Hàm Rồng nô nức tiếng đồn om.

Rải rác nhà tranh ở mấy chòm.

Hỏi đá chờ ai ngồi nhấp nhổm?

Thương cầu vì nước đứng lom khom.

Sóng như chào khách chờn vờn nhảy.

Nguyệt cũng yêu ta lấp ló dòm..

Cửa động rêu phong mờ nét chữ.

Ai người mến cảnh chút trông nom…

            Bài thơ vận khó quá, ý tứ lại tế nhị.

Câu “ Hỏi đá chờ ai ngồi nhấp nhổm? ” và “ Sóng như chào khách chờn vờn nhảy ” có ý trỏ vào các vị có thơ văn gửi đến trêu bà. Câu “ Thương cầu vì nước đứng lom khom ” và “ Cửa động rêu phong mờ nét chữ ”, bày tỏ tâm sự mình, cảm thương số phận và quyết giữ tấm băng trinh.

Các vị thi bá tần ngần nghĩ không ra vần, và cũng không dám ghẹo cợt trước thái độ đoan trang ấy, nên đứng chơi hồi lâu rồi xin lỗi chủ nhân kéo nhau về. Từ đó không ai dám múa bút với bà nữa.

          Tình cờ hôm 29/2/2016 gặp bạn văn chương hàng huyện, đưa cho tờ sưu tầm"giai thoại làng Nho" trong đó ba bai thơ "Thất ngôn bát cú" của các bậc tao nhân quá cố, cụ tam nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyễn, bà Diệu Điển con gái cưng Nguyễn Công Trứ, bà Cao Ngọc Anh con gái Cao Xuân Dục.

           Người sưu tầm Nhữ Ngọc Mẫn ĐT: 01682.465 900 không quên mời hoạ. Ngại vì Kiến văn của mình hạn hẹp, thơ phú có chừng mực, nghèo hèn thi tứ đâu dám thi thố với thiên hạ. Nể lòng người sưu tầm và mời hoạ, Cũng để giữ thể diện bản thân, tôi cố đấm ăn xôi, liều mình đánh trống qua cửa nhà Sấm, hoạ bừa lấy được chứ đâu có dám sánh vai với các bậc cố nhân. Mong các bạn đọc cao nhân lượng thứ.

Bài thơ bà Diệu Điền

Bấy lâu hì hục một vần thơ

Ván đã trơn lì, chiếu đã xơ

Lắc vế, ngâm nga câu chẳng vẹn

Rờ cằm, nhổ sạch bút còn trơ

Mực bôi thảo bản đen trăm vạch

Phấn rắc hoa tiên trắng một tờ

Nhắn nhủ tao ông ai đó tá

Đây là cửa Sấm biết hay chưa?

Bài Hoạ: Chanh

Nguyễn Đào Trường

    Mượn tứ đồng hành gửi ý thơ

Chanh chua hết nước, vỏ nhàu xơ

Vươn cành mỉm nụ kiêu sa đứng

Rụng lá tàn hoa dầu dãi trơ

Tìm dáng tao ông mê xướng hoạ

Ướm lời mặc khách thả vần tờ

Xứng danh tỏ mặt người quân tử

Sấm chớp cóc cần đấy biết chưa?

Bài thơ: bà Cao ngọc anh

Hàm Rồng nô nức tiếng đồn om

Rải rác nhà tranh ở mấy chòm

Hỏi đá chờ ai ngồi nhấp nhổm

Thương cầu vì nước đứng lom khom

Sóng như chào khách chờn vờn nhảy

Nguyệt cũng yêu ta lấp ló dòm

Cửa động rêu phong mờ nét chữ

Ai người mến cảnh chút trông nom

Bài hoạ: Đường

Nguyễn Đào Trường

Vắng ngắt đường dài hẹp tối om

Cư dân lạc điệu sót vài chòm

Mù mờ chưa biết ai còn nhổm

Háo hức muốn qua đấy phải khom

Ngớ ngẩn dỏm thơ chưa tỉnh ngộ

Tò mò thẩn sỹ thích mê dòm

Dứt tình đoạn tuyệt con đường hẹp

Ngao ngán thôi đừng bắt buộc nom.

Bài thơ: Nguyễn khuyến

Nhắn nhủ tu thư hỡi các ngài

Đã tu tu kĩ chớ tu lười

Góp nhau ba bốn năm mồm lại

Rồi để trăm nghìn vạn mắt coi

Bút gác núi Nùng thêm vẻ rạng

Mực mài sông Nhị ngát hương trôi

Bê ba sẵn sách đem mà đọc

Để tiếng danh thơm biết mấy đời.

Bài hoạ: Bộ

Nguyễn Đào Trường

Bộ giáo trung ương đặc lắm ngài

Ngồi chơi xơi nước có ai lười

Trăm tay nghìn mắt rành soi mói

Thiên quyển vạn kinh chẳng thiết coi

Lật lá tìm sâu rờ dấu vết

 Đô xanh vật quý sẵn buông trôi

Mác Lê thất tín trẻ đeo nặng

Tích hợp sử xanh mặc kệ đời

Ngày 02/3/2016

Nguyễn Đào Trường 65 phố Đinh Văn Tả, phường Bình Hàn TP Hải Dương ĐT: 0936 361 720