TOÀ TRỌNG TÀI RA PHÁN QUYẾT VỀ BIỂN ĐÔNG

Tòa Trọng tài ra phán quyết Biển Đông

Trung Quốc tăng tốc xây dựng trên một số rạn san hô đang tranh chấp

Tòa án quốc tế đã ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, ủng hộ vụ kiện của Philippines.

Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) ở Hague nói không có bằng chứng Trung Quốc trong lịch sử đã kiểm soát đối với vùng biển hay tài nguyên ở đó.

Trung Quốc gọi phán quyết là “vô căn cứ”.

Tân Hoa Xã nói phán quyết “không có giá trị”. Hãng tin nhà nước Trung Quốc nói: “Toà trọng tài không có quyền tài phán, Trung Quốc không chấp nhận, cũng không công nhận.”

Trung Quốc tuyên bố "chủ quyền không thể chối cãi" đối với khoảng trên 85% diện tích Biển Đông, tương đương 3 triệu trên tổng số 3,5 triệu cây số vuông toàn bộ vùng biển này.

Tòa án ở Hague nói Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền của Philippines.

Tòa nói Trung Quốc cũng gây “thiệt hại nghiêm trọng cho môi trường san hô” khi xây các đảo nhân tạo.
>>Cập nhật trực tiếp của BBC

Ngoại trưởng Philippines kêu gọi "kiềm chế và tỉnh táo" tại Biển Đông ngay sau phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế có lợi cho Manila.

"Các chuyên gia của chúng tôi đang nghiên cứu phán quyết này cẩn trọng và triệt để bởi đó là kết quả quan trọng của tòa trọng tài."

Ngoại trưởng Perfecto Yasay nói tại một cuộc họp báo."Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế và tỉnh táo. Philippines khẳng định hết sức tôn trọng quyết định cột mốc này".

"Đường Chín Đoạn" chạy có những chỗ cách xa khỏi Trung Hoa lục địa tới 2.000km và vào sát bờ biển Philippines, Malaysia và Việt Nam vài trăm cây số.

"Đường Chín Đoạn" ban đầu xuất hiện trên một bản đồ của Trung Quốc hồi 1947 với 11 đoạn đứt quãng, khi lực lượng hải quân của Cộng hoà Trung Hoa thuộc Quốc Dân đảng khi đó kiểm soát được một số đảo vốn do Nhật chiếm đóng trong thời Đại chiến Thế giới lần thứ hai.

Khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập vào năm 1949 và Quốc Dân đảng phải bỏ chạy ra Đài Loan, chính quyền cộng sản đã tự tuyên bố mình là đại diện hợp pháp duy nhất của Trung Quốc và thừa kế toàn bộ các tuyên bố về biển đảo của nước này trong khu vực.

Sau đó, đầu thập niên 1950, hai "đoạn đứt quãng" được bỏ đi ở khu vực Vịnh Bắc Bộ như một hành động thân thiện của Bắc Kinh với chính quyền miền Bắc Việt Nam.

PCA là tổ chức liên chính phủ lâu đời nhất thế giới, chuyên xử lý các vụ tranh chấp quốc tế thông qua biện pháp trọng tài "và các biện pháp hoà bình khác".

PCA được thành lập năm 1899 trong Hội nghị Hoà bình Hague, do Sa Hoàng Đệ Nhị của Nga tổ chức. Cơ quan này dẫn chiếu tới các hợp đồng, các thoả thuận đặc biệt, và nhiều hiệp ước khác nhau của Liên hợp quốc để phân xử tranh chấp.

PCA cũng hiện diện thường trực tại Mauritius, và có thể tiến hành các phiên tranh tụng trên toàn thế giới.

'Sự ủng hộ quốc tế'

Trong khi đó, Hải quân Trung Quốc tiến hành tập trận gần quần đảo Hoàng Sa.

Phiên điều trần của Tòa Trọng tài trước đây kết luận rằng tòa sẽ ra phán quyết ít nhất bảy trong 15 điểm Philippines đưa ra và vẫn đang xem xét tám điểm khác.

Bắc Kinh cố gắng tìm sự ủng hộ quốc tế cho lập trường của họ rằng nên bác phán quyết của tòa.

Hải quân Trung Quốc tập trận tại Biển Đông

Các nhà ngoại giao Trung Quốc đã viết một loạt bài trên các báo tiếng Anh chỉ rõ lập trường của Bắc Kinh về Biển Đông.

Trung Quốc cho biết khoảng 60 quốc gia ủng hộ lập trường của họ rằng nên bác phán quyết của tòa, nhưng chỉ một vài nước tuyên bố ủng hộ họ công khai.

Philippines đưa vụ kiện 'đường chín đoạn' ra Tòa Trọng tài năm 2013.

Họ cáo buộc Trung Quốc cấm đánh bắt cá, nạo vét để bồi đắp đảo nhân tạo và gây nguy hiểm cho tàu bè tại Biển Đông.

Họ cũng yêu cầu tòa bác tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc về 'đường chín đoạn', chiếm giữ 90% Biển Nam Hải (Biển Đông), trên bản đồ chính thức của Trung Quốc.

Theo nhà báo và cũng là nhà nghiên cứu Biển Đông Bill Hayton, phần lớn vụ kiện là yêu cầu tòa án ra phán quyết về những tuyên bố chủ quyền của mỗi quốc gia tại Biển Đông.

Phán quyết 'chứng tỏ thượng tôn pháp luật'

Bình luận về phán quyết do tòa Trọng tài Thường trực ở Hague đối với vụ Philippineskiện Trung Quốc, Tiến sỹ Trần Công Trục cho rằng điều này "chứng tỏ rằng thượng tôn pháp luật được đề cao".

Nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ Việt Nam nói ông "hoan nghênh, đề cao sự công tâm, minh bạch, đúng đắn của phán quyết của hội đồng trọng tài PCA (Tòa Trọng tài Thường trực) đứng ra làm việc hết sức có ý nghĩa này".

Tòa quốc tế ra phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền và đường chín đoạn của Trung Quốc trên Biển Đông hôm 12/07, kết luận không có căn cứ pháp l‎ý "để Trung Quốc đòi quyền lịch sử với các vùng biển nằm trong ‘đường chín đoạn” theo thông cáo của tòa.

Bình luận về sự ảnh hưởng tới tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc trên Biển Đông, ông Trần Công Trục cho rằng phán quyết giúp Việt Nam "khẳng định việc Việt Nam vận dụng và thực thi công ước này [Công ước về Luật biển năm 1982] để xác lập quyền và lợi ích của mình trong Biển Đông một cách hợp pháp và nó là cơ sở để Việt Nam tiếp tục đấu tranh để bảo vệ cho các quyền và lợi ích hợp pháp của mình."

Ông nhấn mạnh: "Cần nhớ rằng tranh chấp trong Biển Đông ngoài tranh chấp vừa có phán quyết thì còn nhiều loại phức tạp hơn nhiều mà Việt Nam và các nước khác trong khu vực còn phải tiếp tục cùng nhau giải quyết."

Tiến sỹ Trực khẳng định hiện Việt Nam vẫn thực hiện các giải pháp đàm phán, nhưng, "Việt Nam có thể tính tới giải pháp pháp lý nếu đàm phán không thành công hoặc đàm phán kéo dài."

Ông cũng cho biết ông không hề ngạc nhiên trước phản ứng của Trung Quốc đối với phán quyết này.
>>  Tòa Trọng tài bác bỏ đường yêu sách … 

=>>http://www.bbc.com/vietnamese/multimedia/2016/07/160712_scs_philippines_china_arbitration_ruling
(BBC)

Nhật Bản yêu cầu các bên tôn trọng 

phán quyết của PCA

Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida tuyên bố “phán quyết của PCA là cuối cùng và mang tính ràng buộc pháp lý”.

Reuters ngày 12/7 dẫn lời Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida cho rằng, phán quyết của PCA là “phán quyết cuối cùng mang tính ràng buộc pháp lý” và các bên liên quan trong trường hợp này cần phải tuân thủ.

Ngay sau khi Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tuyên bố Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong "đường lưỡi bò", Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida trong một tuyên bố cho biết, Nhật Bản ủng hộ mạnh mẽ tầm quan trọng của luật pháp quốc tế và việc sử dụng các biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hay cưỡng chế trong việc tìm kiếm giải quyết tranh chấp hàng hải.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát thông cáo ngang nhiên cho rằng, Trung Quốc "có chủ quyền đối với các đảo" ở Biển Đông, bao gồm cả quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

 Tuyên bố của Bộ này có đoạn: “Chính phủ Trung Quốc nhắc lại rằng, Trung Quốc sẽ không chấp nhận bất kỳ một bên thứ ba nào tìm cách hòa giải tranh chấp hoặc áp đặt các biện pháp hòa giải lên Trung Quốc liên quan đến vấn đề chủ quyền lãnh thổ và phân giới lãnh hải ở Biển Đông”./ (VOV)