Lòng tin chiến lược(*): Nhìn lại từ cuộc khủng hoảng tên lửa ở Cuba

TS. Nguyễn Thành Sơn

Như chúng ta đã biết, khi đó, Mỹ đã bí mật triển khai tên lửa mang đầu đạn hạt nhân ở Thổ Nhĩ Kỳ, sát với Liên Xô. Liên Xô đã kịch liệt phản đối, nhưng Mỹ coi như “việc đã rồi”. Vì vậy, Khơrúpxốp sau đó cũng quyết định bí mật triển khai tên lửa mang đầu đạt hạt nhân ở Cuba. Sau khi máy bay do thám Mỹ phát hiện việc Liên Xô đang xây dựng căn cứ tên lửa mang đầu đạn hạt nhân ở Cuba, Mỹ đòi Liên Xô rút tên lửa ra khỏi Cuba. Liên Xô cũng yêu cầu Mỹ rút tên lửa ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ.

Tranh cãi căng thẳng trên mọi diễn đàn. Còn trên thực tế, loài người khi đó đã đứng trước sự hủy diệt. Cả hai bên đều hiểu rằng, chỉ cần sử dụng 1/14 tiềm năng hạt nhân của Liên Xô và Mỹ cộng lại đã có thể tạo ra “mùa đông hạt nhân” trên toàn bộ hành tinh này của chúng ta. Chắc chắn, cả Mỹ và Liên Xô đều hiểu rằng, không có kẻ thắng, người thua, mà cả Mỹ và Liên Xô đều thua.

Xuất phát từ mục tiêu chiến lược “không thể thua” giống nhau này, hai bên đã chấp nhận giải pháp số 0 – cùng rút tên lửa. Nhưng Khơrúpxốp và Kenedy đã thỏa thuận ngầm với nhau: Liên Xô công khai rút tên lửa (mới) khỏi Cuba, còn Mỹ bí mật rút tên lửa (đã cũ) khỏi Thổ Nhĩ Kỳ (việc này thì nhiều người không biết).

Đọc thêm »